5 największych mitów o blockchainie. Blockchain i tokenizacja kluczem do innowacji biznesowych

Blockchain to technologia przypominająca rozproszoną księgę rachunkową, gdzie każda strona – czyli blok, zawiera zapis transakcji, rozumianych jako operacje na danych. Poszczególne bloki są łączone w „łańcuch”, tworząc trwały i niemożliwy do zmiany zapis – określany jako cyfrowy rejestr lub rekord. Rozproszenie oznacza, że blockchain nie jest przechowywany centralnie, lecz na wielu komputerach w różnych lokalizacjach. Zastosowane w blockchainie rozwiązania zapewniają wyjątkowe bezpieczeństwo i odporność na manipulacje. Technologia ta jest szczególnie wartościowym rozwiązaniem dla biznesów poszukujących bezpiecznych, transparentnych i wydajnych metod wspierających ich cele biznesowe.

Ściśle powiązana z blockchainem tokenizacja jest procesem przekształcania praw do różnorodnych aktywów w cyfrowe tokeny, które rejestrowane są na blockchainie. Umożliwia to łatwe dzielenie aktywów, takich jak nieruchomości czy dzieła sztuki, na mniejsze jednostki, którymi można obracać – np. oferować je inwestorom. Proces ten otwiera przed firmami nowe możliwości inwestycyjne i transakcyjne – w tym dostęp do rynków, które tradycyjnie były nieosiągalne dla szerszego grona. Poza danymi o wartości, token może zawierać dodatkowe informacje i pełnić różne funkcje: np. do tokenu można przypiąć dokumenty i pliki - takie jak regulaminy, specyfikacje, grafiki czy filmy. Mogą też służyć jako narzędzia marketingowe, bo pozwalają na to by osadzić na nich punkty lojalnościowe, nagrody w konkursach, programy partnerskie, systemy motywacyjne, abonamenty czy pakiety VIP.

Wykorzystanie nowych narzędzi w zarządzaniu procesami biznesowymi, inwestycjami i formami własności jest krokiem w kierunku uzyskania większej przejrzystości i bezpieczeństwa. Usługi i rozwiązania oparte na blockchainie otwierają zatem drzwi do kolejnego etapu cyfryzacji.

Oto pięć najczęściej występujących mitów dotyczących blockchainu i tokenizacji, które warto rozbroić.

Mit 1 - Blockchain sprawdza się wyłącznie w finansach

Blockchain, często kojarzony ze światem finansów i kryptowalut, jest technologią o znacznie szerszym zastosowaniu. Małgorzata Ignaczewska, Program Manager w KIR, podkreśla jego wszechstronność, wskazując, jak dzięki tej technologii wprowadzić nową jakość w biznesie.

Blockchain przynosi całkiem nowe możliwości - od rewolucjonizowania logistyki i zarządzania łańcuchem dostaw, poprzez wsparcie w sektorze energetycznym, aż po zastosowania w opiece zdrowotnej. Rosnące zainteresowanie wykorzystaniem blockchain w tej branży wynika z jego zdolności do zapewnienia bezpieczeństwa i przejrzystości. Jest to szczególnie ważne w kontekście danych zdrowotnych, wymagających wyjątkowej ochrony. Oczekuje się, że do 2025 r. globalny rynek technologii blockchain wyłącznie w sektorze opieki zdrowotnej osiągnie wartość 5,61 miliarda USD1.

Równie ważne są jego zastosowania w sektorze publicznym i w mediach. Blockchain może zrewolucjonizować zarządzanie danymi osobowymi obywateli, zabezpieczać zasoby cyfrowych archiwów, zapewniać integralność dokumentów i transparentność procesów administracyjnych oraz umożliwiać np. elektroniczne głosowanie, co jest krokiem w kierunku zaawansowanej wersji cyfrowej administracji. W branży mediów i rozrywki, technologia ta umożliwia lepsze zarządzanie licencjami i ochronę praw autorskich, co może pomóc w przeciwdziałaniu nadużyciom oraz zwiększać przychody twórców i wydawców.

Mit 2 - Blockchain jest całkowicie anonimowy

Dość powszechny mit dotyczący anonimowości w blockchain często wynika z nieporozumień co do natury tej technologii. Wbrew popularnemu przekonaniu, jest rodzaj blockchaina, który nie zapewnia pełnej anonimowości, lecz funkcjonuje na zasadzie „pseudoanonimowości”. Adresy w tym blockchainie są ciągami znaków alfanumerycznych, a transakcje są publicznie dostępne. To oznacza, że można śledzić historię transakcji dla danego adresu, choć rzeczywista tożsamość użytkownika nie jest bezpośrednio ujawniana. Jednak mimo braku danych osobowych przypisanych danej transakcji, istnieje możliwość identyfikacji użytkownika za pomocą specjalistycznego oprogramowania. To blockchain publiczny, który znajduje zastosowanie w takich branżach, jak np. logistyka czy energetyka. Oczekiwaną korzyścią z jego zastosowania jest śledzenie i optymalizacja procesów, co przyczynia się do utrzymania transparentności i otwartości w prowadzonym biznesie.

Drugim typem jest blockchain prywatny zapewniający poufność i kontrolę nad danymi, nieoceniony w sektorze zdrowotnym czy finansowym, gdzie wymagana jest szczególna ochrona informacji. Aby dołączyć do sieci i uzyskać dostęp do danych, użytkownicy muszą uzyskać odpowiednią autoryzację. Federacyjne blockchainy, są rodzajem hybrydy, pozwalającej na pewną elastyczność - dostęp do sieci mają wybrani uczestnicy, a reszta danych jest dostępna publicznie. Łączą zalety obu poprzednich typów, sprawdzając się w branżowych rozwiązaniach wymagających współpracy i wymiany danych w obrębie danego sektora.

Nadchodzące zmiany regulacyjne, ograniczające anonimowość blockchain, mogą dodatkowo zwiększyć jego atrakcyjność dla firm, które poszukują przejrzystych, ale zarazem bezpiecznych i regulowanych rozwiązań technologicznych. W świetle tych zmian, firmy mają szansę wykorzystać blockchain do budowania nowoczesnych, zgodnych z obowiązującymi normami modeli biznesowych, które połączą innowacyjność z bezpieczeństwem i efektywnością.

Mit 3 - Blockchain jest łatwy do wdrożenia

Jednym z najczęściej występujących mitów dotyczących blockchain jest przekonanie, że to technologia prosta do wdrożenia. W rzeczywistości bywa wyzwaniem, bo wymaga właściwego zrozumienia - i możliwości i ograniczeń - zarówno od strony potencjału technologicznego, jak i zastosowań biznesowych. BCG wskazuje, że 87% projektów blockchain nigdy nie wchodzi w fazę produkcyjną2.

Według Małgorzaty Ignaczewskiej z KIR, dzieje się tak, ponieważ efektywne wdrożenia wymagają, oprócz umiejętności technicznych, także zdolności do innowacyjnego myślenia w kategoriach modeli biznesowych i operacyjnych. Sama technologia nie jest gotowym rozwiązaniem. Aby uzyskać maksimum korzyści z wdrożenia, wiedza techniczna musi być uzupełniona o pomysł biznesowy, kreujący wartość dodaną dla organizacji lub klienta końcowego np. poprzez zaadresowanie nierozwiązanego wcześniej problemu lub stworzenie nowej usługi. Blockchain, choć ma wyjątkowe zalety w zakresie bezpieczeństwa i transparentności, niekoniecznie będzie pasować do każdego wyzwania czy modelu biznesowego. Każde wdrożenie tej technologii wymaga starannego planowania i dopasowania do specyfiki danej branży.

Sukces rozwiązań opartych na technologii blockchain bazuje na wykorzystaniu specjalistycznej wiedzy i zasobów. Właściwe wdrożenie usprawni procesy i zredukuje koszty, ale warunkiem niezbędnym jest zrozumienie, że punktem wyjścia muszą być decyzje o charakterze strategicznym. Dlatego firmy rozważające wdrożenie blockchain powinny zacząć od przeprowadzenia dokładnej analizy własnych potrzeb i celów oraz ewaluacji potencjalnych korzyści. Podjęcie, na etapie planowania, współpracy z doświadczonym partnerem technologicznym ułatwi i przyspieszy przekształcenie wyzwań wdrożeniowych w realne korzyści biznesowe.

Mit 4 - Tokenizacja dotyczy wyłącznie krypto

Mimo, że tokenizacja pieniądza w postaci kryptowalut jest najbardziej znanym zastosowaniem tej technologii, jej potencjał wykracza daleko poza ten obszar. Tokenizacja umożliwia cyfryzację i udostępnianie oraz obracanie różnorodnymi zasobami - od instrumentów finansowych po dzieła sztuki, energię, długi, dokumenty handlowe i nieruchomości. Jest to proces, który otwiera nowe możliwości w różnych obszarach działalności firm i różnych sektorach gospodarki.

Dobrym przykładem jest logistyka i zarządzanie łańcuchem dostaw, gdzie tokenizacja może radykalnie zmienić sposób działania. Cyfryzacja aktywów takich jak kontenery, ładunki czy powierzchnie magazynowe umożliwia ich łatwe śledzenie, weryfikację i transfer. Korzyści z tego płynące to m.in. lepsze uwierzytelnianie produktów, efektywniejsze przesyłki i szybsze rozwiązywanie sporów. Wpływa także na wzrost bezpieczeństwa i transparentności całego łańcucha dostaw.

W branży nieruchomości tokenizacja może wspierać tworzenie nowych modeli biznesowych, ponieważ umożliwia frakcjonowanie (podział) własności, co prowadzi do obniżenia bariery wejścia na rynek, zapewnia dostęp do szerszej grupy inwestorów, eliminuje ograniczenia geograficzne, przyspiesza transakcje i zmniejsza koszty. To zachęca inwestorów z mniejszym kapitałem i eliminuje potrzebę pośredników, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo i przejrzystość transakcji rejestrowanych na blockchainie.

Szczególnie obiecujący potencjał ma w obszarze energii i obrotu zrównoważonymi produktami finansowymi. Tokenizacja zielonych obligacji, kredytów na energię odnawialną oraz certyfikatów energii odnawialnej może podnieść efektywność handlu - poprzez zmniejszenie wielkości transakcji inwestycyjnych (dzięki frakcjonowaniu), zwiększenie płynności rynkowej i szybsze rozliczenia. To umożliwi przedsiębiorstwom i osobom prywatnym aktywny udział w promowaniu energii odnawialnej i zrównoważonej produkcji.

Ograniczenie rozpoznawania zalet tokenizacji do obszaru kryptowalut jest krytycznym błędem. Warto zdawać sobie sprawę z bogactwa korzyści, które w nowoczesnej gospodarce możemy generować dzięki innowacyjnemu zarządzaniu aktywami.

Mit 5 - Tokenizacja i frakcjonalizacja dotyczy własności

Tokenizacja i frakcjonalizacja często są mylnie postrzegane jako procesy dotyczące wyłącznie własności.

Frakcjonalizacja otwiera możliwość wspólnego korzystania z dóbr, koncentrując się na przyszłych korzyściach finansowych. Jest to innowacyjny instrument finansowy, który obniża barierę wejścia na rynek i zwiększa płynność finansową. Przez zakup tokena stajemy się właścicielami - nie tylko w wymiarze symbolicznym, ale również faktycznym - części aktywów, takich jak dzieła sztuki czy nieruchomości. Ważne jest odnotowanie, że nabyte prawo własności dotyczy określonej części dzieła sztuki lub nieruchomości, ale również przekłada się na prawa do przyszłych przychodów, które są związane z daną inwestycją.

Warto jednak rozróżniać prawa do przyszłych przychodów i prawa związane z tradycyjnie rozumianą własnością, które są regulowane przez dany system prawny. Na przykład, nabycie tokena reprezentującego ułamek nieruchomości, nie oznacza automatycznego wpisania jego właściciela do księgi wieczystej ani nabycia prawa do dziedziczenia tej części. Dla nabywcy tokena kluczowa jest w tym przypadku decyzja, czy priorytetem jest uzyskanie formalnego prawa własności, czy korzyści finansowych płynących z danej inwestycji. Jeśli skupi się na tym drugim aspekcie, może osiągać korzyści finansowe bez konieczności formalnego wpisu do księgi wieczystej. Takie podejście otwiera nowe możliwości inwestycyjne, zmieniając tradycyjne postrzeganie własności i inwestowania.

Tokenizacja i frakcjonalizacja, nie ograniczają się więc tylko do aspektów własnościowych, ale redefiniują dotychczasowe zasady w zarządzaniu i inwestowaniu w różnorodne aktywa, wykraczając poza tradycyjne ramy i przyjęte standardy.

Obalenie mitów o blockchainie i tokenizacji ujawnia ogromny potencjał tych technologii dla rozwoju nowoczesnej gospodarki. Blockchain, wykraczający daleko poza świat finansów, oferuje przejrzystość, bezpieczeństwo i efektywność. Z kolei tokenizacja zmienia standardowe modele inwestycyjne i transakcyjne, zwiększając płynność i demokratyzując dostęp do rynku. Możliwość skorzystania z nowych narzędzi oznacza szanse na kreowanie opłacalnych innowacji i bardziej efektywnych, bezpiecznych i zgodnych z regulacjami modeli biznesowych. W świecie, w którym cyfryzacja staje się normą, te technologie mogą być kluczem do wymiernych przewag konkurencyjnych i podstawą przyszłego sukcesu rynkowego.