Rozliczenie PIT po rozwodzie. Kiedy przysługuje ulga dla samotnego rodzica?
Rozwód to trudna sytuacja, która wpływa na wiele aspektów życia, w tym na finanse. Jednym z nich jest rozliczenie podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Wielu rodziców zastanawia się, czy po rozwodzie mogą skorzystać z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. W tym artykule wyjaśniamy, kiedy to możliwe.
Warunki skorzystania z preferencyjnego rozliczenia PIT
Aby móc rozliczyć się jako samotny rodzic po rozwodzie, musisz spełnić kilka warunków:
- faktycznie samotnie wychowywać dziecko - oznacza to, że drugi rodzic nie bierze aktywnego udziału w wychowaniu;
- być jedyną osobą korzystającą z preferencji - tylko jeden rodzic może skorzystać z ulgi na to samo dziecko;
- mieć orzeczony rozwód lub separację - sąd musi wydać orzeczenie o rozwodzie, lub separacji.
Co to znaczy "aktywny udział w wychowaniu"?
Kluczowe jest ustalenie, czy drugi rodzic faktycznie uczestniczy w wychowaniu dziecka. Jeśli jedynie realizuje zasądzone kontakty i płaci alimenty, ale nie angażuje się aktywnie w wychowanie, to pierwszy rodzic ma prawo do rozliczenia jako osoba samotna.
Opieka naprzemienna a preferencyjne rozliczenie
Jeśli sąd przyznał opiekę naprzemienną, to według fiskusa żadne z rodziców nie może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia. W tej kwestii istnieją jednak rozbieżne wyroki sądów administracyjnych, więc ostateczne rozstrzygnięcie jeszcze nie zapadło.
Opieka naprzemienna a preferencyjne rozliczenie Zgodnie z art. 6 ust. 4f ustawy o PIT, preferencyjne rozliczenie nie przysługuje osobie, która "wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze" (800+). Fiskus interpretuje ten przepis jednoznacznie - jeśli sąd przyznał opiekę naprzemienną, żadne z rodziców nie może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia.
Wspólne wychowywanie dziecka bez opieki naprzemiennej
Jeśli po rozwodzie oboje rodzice aktywnie i w porównywalnym stopniu uczestniczą w wychowaniu dziecka (bez orzeczenia o opiece naprzemiennej), to również żadne z nich nie może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia.
Małżeństwo a rozliczenie jako samotny rodzic
Osoba będąca w związku małżeńskim może rozliczyć się jako samotny rodzic tylko w określonych sytuacjach:
- jest w separacji orzeczonej przez sąd,
- małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich,
- małżonek odbywa karę pozbawienia wolności.
Jak odzyskać nadpłacony podatek?
Jeśli przez kilka lat samotnie wychowywałeś dziecko po rozwodzie, ale nie korzystałeś z preferencyjnego rozliczenia, możesz złożyć korekty zeznań rocznych za poprzednie lata i odzyskać nadpłacony podatek.
Pamiętaj! Sam fakt płacenia alimentów i sporadycznych kontaktów przez drugiego rodzica nie wyklucza preferencyjnego rozliczenia.
