Pułapki Big Data

Pojęcie big data, czyli wielkich baz danych, doprowadziło do przewrotu w funkcjonowaniu biznesu. Dzięki technologii ich przetwarzania i możliwościom nieosiągalnym przy tradycyjnej obróbce firmy mają dziś np. dostęp do ogromnych ilości informacji na temat swoich klientów: ich zachowań, potrzeb, zainteresowań. Sporo z tego, co kiedyś wymagało wielu kosztownych badań, dziś każdy z nas może zdobyć, chociażby przy użyciu Google Analytics.

Rozumowanie wydaje się proste: algorytmy przetwarzające te ogromne zbiory danych są obiektywne, tak jak obiektywna jest matematyka. Zamiast zgadywać i zdawać się na „biznesowego nosa”, możemy oprzeć się na twardej wiedzy. Mnóstwo przedsiębiorstw zaczęło opierać się na liczbach w procesach podejmowania decyzji, nieraz także strategicznych. Tymczasem algorytmy bazują na danych historycznych, często już nieaktualnych, więc mogą nam co najwyżej podpowiedzieć, jak ulepszyć to, co było. Ale nie podpowiedzą, jak np. podbijać nowe rynki czy tworzyć innowacje. 

Stronnicze algorytmytmy

W ostatnich latach uświadomiono sobie, że również sama sztuczna inteligencja bywa bardzo zawodna. W swej głośnej książce „Weapons of Maths Destruction” (przetłumaczonej na polski jako „Broń matematycznej zagłady”) Kathy O’Neil przypomina, że ludzie zawierzyli sztucznej inteligencji, licząc na to, iż w przeciwieństwie do nich będzie bezstronna i sprawiedliwa. A tu tymczasem zaskoczenie: zdarzają się stronnicze algorytmy (biased algorithms), które mimo swej pozornej...