Osoby ze spektrum autyzmu w miejscu pracy. "Nie chodzę na firmowe imprezy. Nie pasuje mi to"

- Osoby ze spektrum autyzmu są wśród nas i warto być wrażliwym na to, jak reagujemy na ich powszechnie uważane „dziwne zachowanie”. Zamiast oceniać, ignorować czy wyśmiewać warto pozostać otwartym i wrażliwym na odmienność, ponieważ oprócz nietypowych zachowań może charakteryzować je dokładność, lojalność i nieprzeciętne zdolności intelektualne – tłumaczy Monika Kłeczek, która pełni również funkcję prezes Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom i Osobom Dorosłym z Zespołem Aspergera oraz Zaburzeniami Pokrewnymi AS.

Nierzadko osoby autystyczne nie mają postawionej diagnozy i przez wiele lat funkcjonują w życiu społecznym z łatką dziwaka lub odmieńca. Dopiero w dorosłości po licznych niepowodzeniach życiowych lub na skutek poszukiwań przez ich partnerów przyczyn niezrozumiałego zachowania, kierują się do specjalisty.

- Osoby dorosłe, które dowiadują się o diagnozie przede wszystkim odczuwają ulgę. Zaczynają rozumieć, dlaczego ich życie układało się tak, a nie inaczej. Osoby ze spektrum autyzmu najczęściej mają trudności w trzech obszarach: komunikacyjnym, społecznym i behawioralnym, przez co trudno jest im znaleźć zatrudnienie, utrzymać pracę na dłużej lub cieszyć się szczęśliwą rodziną. Tak naprawdę problemem nie jest sama odmienność, tylko brak zrozumienia przez otoczenie – wyjaśnia Kłeczek.

Osoby ze spektrum autyzmu inaczej się komunikują. Przede wszystkim brakuje im umiejętności inicjowania i podtrzymywania rozmowy. Często są to osoby, które nawet w towarzystwie monologują na swój ulubiony temat i nie są ciekawe opinii innych. Bardzo silnie oddają się zainteresowaniom i mają wręcz do nich naukowe podejście. Nie potrafią pracować w grupie, mają trudność w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji na dłużej. Oprócz barier komunikacyjnych często inaczej odbierają bodźce zmysłowe, np. ubierają się nieadekwatnie do pogody, nie lubią dotyku, są nadwrażliwe na bodźce słuchowe, węchowe czy smakowe.

Osoby ze spektrum autyzmu w miejscu pracy

Ola, 32 lata
Pracuje w księgowości. Lubi swoją pracę, jest dokładna i sumienna. Ale trudno jej się dogadać z szefem. Krzyczy i pospiesza ją. Tymczasem w pośpiechu człowiek może zrobić dużo błędów. We wcześniejszej pracy szef prawie w ogóle się nie odzywał, to było fajne. Ale druga pracownica miała włączone radio i Ola nie mogła się skupić. Uznała, że nie może jej tego powiedzieć, bo jak zacząć, jak to zrobić. Więc zwolniła się. Ola nigdy nie rozmawia z innymi pracownikami i nie chodzi na imprezy firmowe.

Jakoś mi to nie pasuje: firma i impreza - mówi Ola

Eryk, 30 lat
Powiedział szefowi, że to co robi nie ma sensu i zamiast pomagać pracownikom – utrudnia im zadania. Szef następnego dnia przeniósł go na odległy o 300 km odcinek przedsiębiorstwa. - Dlaczego? Przecież powiedziałem prawdę! - dziwi się Eryk

Rafał, 33 lata
Mimo wysokiej inteligencji i ukończenia licencjatu ekonomicznego po długich poszukiwaniach Rafał znalazł pracę w firmie ochroniarskiej. Pracował w niej 1,5 roku. Ze względu na to, że firma zatrudnia pracowników za najniższą krajową, rotacja pracowników była bardzo duża. Przez to bardzo często musiał pracować za kolegów. Jako osoba bardzo lojalna nie potrafił odmówić szefowi, ani walczyć o swoje prawa. Zdarzało się, że pracował po kilkanaście godzin dziennie. W wyniku tego stan jego zdrowia pogorszył się. Zachorował na depresję – zaburzenie często dotykające osoby ze spektrum autyzmu.

- Osoby ze spektrum autyzmu są mniej zainteresowane budowaniem relacji społecznych. Mają trudność w rozumieniu uczuć innych czy sytuacji społecznych. Prędzej wycofają się z relacji niż zawalczą o swoją pozycję. Co nie zmienia faktu, że są to osoby skoncentrowane na zadaniu, dokładne, skrupulatne i lojalne – wyjaśnia psychoterapeutka Monika Kłeczek.

Ogólnopolski telefon autyzmu

To całkowicie bezpłatna i anonimowa forma pomocy dla osób autystycznych oraz ich rodzin, które potrzebują informacji na temat przysługujących im świadczeń socjalnych oraz diagnostyki i terapii. Telefon jest dostępny od poniedziałku do soboty w godz. 10:00 – 18:00. Aby skorzystać z pomocy należy zadzwonić pod numer: 333 070 180