Wyższa opłata cukrowa i podatek od wygranych. Planowane zmiany od 2026 roku

We wtorek rząd zaakceptował przygotowany przez ministerstwo resort finansów projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - podała kancelaria premiera w komunikacie.

Wyższa opłata cukrowa

Projekt przewiduje podniesienie wysokości opłaty stałej za zawartość cukrów lub słodzików w napoju - z 0,50 zł do 0,70 zł - za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 ml napoju lub za zawartość w jakiejkolwiek ilości co najmniej jednej z substancji słodzących oraz opłaty zmiennej - z 0,05 zł do 0,10 zł - za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju. Maksymalna opłata będzie wynosić 1,8 zł za litr napoju (obecnie jest to 1,2 zł). Proponowane jest także podniesienie wysokości opłaty stałej za zawartość kofeiny lub tauryny z 0,10 zł do 1,00 zł.

Wyższy ma być także podatek z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową (obecnie 10 proc., po zmianach 15 proc.).

Uzasadnienie zmian

Resort zdrowia zwraca uwagę na to, jak ważne jest przeciwdziałanie nadmiernemu korzystania z łatwo dostępnych słodkich produktów. Według raportu Najwyższej Izby Kontroli, Polacy tyją w zastraszającym tempie. „ W Polsce na otyłość choruje ok. 9 mln dorosłych osób. W latach 2020–2022 z tego powodu w naszym kraju było leczonych prawie 800 tys. pacjentów, którym udzielono łącznie 2,2 mln świadczeń. W ciągu trzech lat objętych kontrolą NIK liczba pacjentów zwiększyła się o połowę. O ponad 40% wzrosła liczba świadczeń udzielonych z powodu choroby otyłościowej” - napisano. Podkreślono, że wspieranie działań, które będą ograniczać koszty leczenia stanowi inwestycję w zdrowie Polaków, a także ochronę budżetu państwa. 

Zgodnie z oceną skutków regulacji (OSR) do projektu nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym oraz innych ustaw, planowana podwyżka akcyzy na alkohol, opłaty cukrowej i podatku od wygranych ma przynieść budżetowi państwa ponad 2,1 mld zł dodatkowych dochodów w 2026 roku, a w perspektywie dziesięciu lat – niemal 30 mld zł.

Nowe przepisy miałyby wejść w życie już od 1 stycznia 2026 roku. Rząd zastrzega, że przewidziano skrócone vacatio legis ze względu na pilną potrzebę przeciwdziałania narastającym problemom zdrowotnym i gospodarczym.