Komisja Europejska planuje uproszczenie wymogów raportowania zrównoważonego rozwoju. Czego się spodziewać?
Szczegóły w sprawie pakietu Omnibus mają zostać przedstawione 26 lutego 2025 roku podczas wystąpienia wice-przewodniczącego Komisji Europejskiej, pana Stéphane Séjourné, komisarza odpowiedzialnego za przygotowanie uproszczeń.
Geneza zmian
Przyczyną do rozpoczęcia prac nad pakietem uproszczeń były wnioski z Raportu o przyszłości konkurencyjności Unii Europejskiej, znanym również jako Raport Draghiego, oraz Deklaracja budapeszteńska w sprawie nowego ładu na rzecz europejskiej konkurencyjności.
Raport wskazuje m.in. na brak dynamizmu w europejskim biznesie i niespójnym podejściu do dekarbonizacji na poziomie Wspólnoty. Brak dynamizmu ma wiązać się z niskim poziomem innowacyjności i zdolności komercjalizacji, co ma wynikać m.in. z licznych wyzwań związanych z niespójnymi i restrykcyjnymi regulacjami. Dodatkowo, raport wskazuje, że Europejski Zielony Ład i związana z nim dekarbonizacja gospodarek europejskich zakładały tworzenie zielonych miejsc pracy, nie zaś utratę konkurencyjności UE i de-industrializację. W opinii autorów Raportu, zwiększenie spójności polityk i uproszczenie regulacji powinno zostać skutecznie zaadresowane przez Komisję Europejską i państwa członkowskie.
Przyjęta przez przywódców UE Deklaracja budapesztańska podkreśla znaczenie zwiększania konkurencyjności, wydajności, innowacyjności i rozwoju zrównoważonego Wspólnoty. W celu osiągnięcia założeń, Deklaracja wskazuje m.in. na potrzebę gruntowego uproszczenia przepisów (ang. simplification revolution), aby zapewnić jasne, proste i inteligentne ramy regulacyjne dla przedsiębiorstw oraz radykalnie zmniejszyć obciążenia administracyjne, regulacyjne i sprawozdawcze, w szczególności dla MŚP. Deklaracja wymaga od Komisji przedstawienia propozycji dotyczących zredukowania wymogów sprawozdawczych o co najmniej 25 % w pierwszej połowie 2025 r. oraz uwzględnianie w jej wnioskach ocen skutków pod kątem biurokracji i konkurencyjności.
Plany Komisji Europejskiej
Mając na uwadze wnioski z Raportu oraz postulaty zawarte w Deklaracji, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, podczas konferencji z 8 listopada 2024 roku, zapowiedziała, że szersze uproszczenia regulacyjne obejmą wymogi dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju, i że będą one dotyczyć wspomnianych dyrektyw CSRD i CS3D, oraz rozporządzenia o Taksonomii. Dokładny zakres zmian nie jest obecnie znany.
Obecne regulacje
Podpisana w dniu 12 grudnia 2024 roku przez Prezydenta RP nowelizacja ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, implementująca do polskiego prawodawstwa dyrektywę CSRD, nakłada obowiązek sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju dla największych przedsiębiorstw już za rok finansowy 2024. W roku finansowym 2025 obowiązek ten będzie dotyczył dużych przedsiębiorstw spełniających co najmniej dwa z trzech kryteriów - 220 mln złotych przychodu, 110 mln złotych w ramach sumy bilansowych, i/lub zatrudnienie średnioroczne na poziomie 250 pracowników. Proponowane uproszczenia w ramach regulacji Omnibus nie powinny mieć wpływu na przedsiębiorstwa przygotowujące swoje raporty w 2025 r., firmy powinny zatem kontynuować prace zgodnie z Ustawą. Niewiadomą jest powiązanie planowanych uproszczeń z oczekiwanymi standardami sektorowymi ESRS, których pierwsza publikacja była zaplanowana na 2025 rok. (wersje draft).
CSRD wymaga ujawnień powiązanych z Rozporządzeniem w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje (inaczej Taksonomii UE), która stanowi system klasyfikacji ustanawiający kryteria, które musi spełnić działalność gospodarcza, żeby mogła być uznana za zrównoważoną środowiskowo. Proponowane uproszczenie nie powinno mieć wpływu na zakres ujawnień.
Dyrektywa CS3D, która pozostaje w fazie implementacji przez państwa członkowskie UE (do 26 lipca 2026 r.), nakłada obowiązek należytej staranności w przedsiębiorstwie. Firmy będą musiały dokonać identyfikacji i uwzględnienia potencjalnego i rzeczywistego niekorzystnego wpływu ich działalności - w tym w spółkach zależnych - i działalności partnerów biznesowych na prawa człowieka i środowisko. Ponadto dyrektywa nakłada na duże przedsiębiorstwa obowiązek przyjęcia i wprowadzenia w życie planu transformacji mającego na celu osiągnięcie neutralności klimatycznej zgodnie z założeniami Porozumienia Paryskiego. Proponowane uproszczenie może powiązać wymogi zawarte w obu dyrektywach. Dokładne informacje nadejdą w lutym 2025 roku.
