Złote czasy planszówek

Dla wielu wciąż kojarzą się głównie z takimi tytułami jak „Monopoly” czy „Chińczyk”. Dzisiejszy rynek gier planszowych to jednak galaktyka. Dzięki grom, możemy iść na wojnę z własną armią, zarządzać XIX-wieczną fabryką albo pracować na farmie. Możemy się przenieść do świata fantasy czy science fiction albo przedłużyć radość z oglądania ulubionego filmu. Właściwie ciężko znaleźć temat, który jeszcze nie został wykorzystany przez twórców gier.

W dodatku planszówki są praktycznie wszędzie – w księgarniach, supermarketach, na festiwalach. Stały się naturalną częścią naszego życia i jednym z powszechnie akceptowanych i lubianych sposobów na spędzenie czasu razem. Gramy w sytuacjach rodzinnych, ale też na imprezach. Jest też sporo gier, które nawiązują do popkultury. Stanowią one kolejną platformę dla miłośników komiksów, filmów czy gier wideo.

Regionalna potęga

Rodzi to gigantyczny biznes. Według raportu Narodowego Centrum Kultury dotyczącego wydawców i producentów gier planszowych, europejski rynek wart jest ok. 3,5 mld euro, a globalny w tym roku może osiągnąć poziom 21,5 mld dol. I będzie się rozwijać nadal. Według raportu Technavio, w latach 2025–2029 wzrośnie o kolejne 5,17 mld dol. Przewiduje się, że globalnym liderem stanie się rynek europejski, do czego przyczynia się nie tylko coraz większa liczba firm i wydawnictw, ale też rosnąca popularność kawiarni z grami planszowymi. Stary kontynent stanowić ma nawet jedną trzecią całego segmentu. Na razie pierwsze skrzypce grają Stany Zjednoczone. Ponieważ większość produkcji zlokalizowana jest w Chinach, nie wykluczone, że wojna handlowa, którą zapowiada Donald Trump, może uderzyć w amerykańskich wydawców.

A jak pod tym względem wyglądamy nad Wisłą? Oszacowanie wartości rynku krajowego nie jest proste. Powód? Twórcy gier planszowych nie posiadają własnych kodów PKD – w przeciwieństwie np. do gier wideo. Planszówki trafiają więc do jednej statystycznej szufladki z zabawkami. Respondenci NCD oszacowali jednak wartość rynku. Według nich jest on wart od 3 do 5 mln zł. Nie ma wątpliwości, że Polska jest na światowym rynku gier graczem pierwszoligowym. Uchodzimy wręcz za regionalną potęgę, a nasz rynek gier planszowych uznawany jest za trzeci w Europie – po Niemczech i Francji.

Odpoczynek od cyfrowego świata

Jak to się stało, że w coraz bardziej digitalowym świecie gry planszowe przeżywają renesans? Pytam o to Kubę Polkowskiego, znawcę i popularyzatora gier planszowych, dyrektora w amerykańskim wydawnictwie Chaosium, związanego także ze Stowarzyszeniem Avangarda organizującym wydarzenia powiązane z grami RPG, planszowymi, larpami i fantastyką. Ekspert odpowiada, że planszówkowe odrodzenie nie tylko nie stoi w sprzeczności z trendem cyfryzacji, ale wręcz – paradoksalnie – z niego wynika. – Planszówki pozwalają nam na spędzanie czasu w angażujący sposób, ale niekoniecznie przed ekranem komputera czy telefonu – odpowiada. – W czasach, gdy wszyscy padamy ofiarą cyfrowego uzależnienia, bardzo tego potrzebujemy. Dzięki planszówkom możemy zrobić coś razem, np. siedząc wspólnie...