4 mld zł dla startupów i innych innowacyjnych firm w nowym programie PFR, BGK i PZU

Koncepcja Innovate Poland nawiązuje do doświadczeń francuskiego „planu Tibiego”, który w ostatnich latach znacząco wzmocnił francuski rynek inwestycji w innowacje. 

Budżet pierwszej fazy Innovate Poland to 4 mld złotych, które pochodzą od instytucji rozwojowych: Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR), Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK), Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI) oraz Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń (PZU) - pierwszego komercyjnego partnera projektu. Program realizowany jest pod patronatem Ministra Finansów i Gospodarki. Jego formuła została skonstruowana tak, by w kolejnych fazach umożliwić dołączanie kolejnych instytucji i inwestorów, co pozwoli systematycznie zwiększać skalę finansowania i wzmacniać wpływ programu na gospodarkę. 

– Innovate Poland to inwestycja w przyszłość polskiej gospodarki – w jej siłę, odporność i zdolność do konkurowania na globalnych rynkach. Zadaniem państwa jest tworzyć warunki, w których kapitał, talent i technologia mogą rosnąć szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. Dlatego uruchamiamy mechanizm, który nie tylko zasila rynek finansowaniem, lecz także wyznacza nowy standard współpracy. Polska ma potencjał, by stać się jednym z europejskich liderów innowacji – a ten program ma być jednym z fundamentów tego procesu - powiedział Andrzej Domański, Minister Finansów i Gospodarki. 

Według założeń, do firm na różnych etapach rozwoju trafią przynajmniej 4 mld zł, a docelowo nawet kilkanaście miliardów złotych – zarówno dzięki efektowi mnożnikowemu mobilizującemu dodatkowy kapitał prywatny, jak i dołączaniu kolejnych uczestników programu, co będzie systematycznie podnosić łączną skalę finansowania.

– Innovate Poland wpisuje się w strategię BGK na lata 2025-2030. Zakłada ona większy nacisk na dynamiczną, innowacyjną i konkurencyjną gospodarkę. Innovate Poland to pierwsza w Polsce inicjatywa, która systemowo łączy kapitał publiczny i prywatny na dużą skalę, aby wspierać innowacyjne firmy, stając się jednym z filarów polityki rozwojowej państwa i ważnym elementem nowej architektury rynku kapitałowego. Łącznie co najmniej 4 mld złotych może być zainwestowanych poprzez fundusze private equity i venture capital w około 250 przedsiębiorstw - podkreślił Mirosław Czekaj, prezes BGK. 

– Jednym ze strategicznych celów PFR jest budowanie gospodarki o wysokiej wartości dodanej – a to wprost zależy od wzrostu innowacyjności. Dlatego uruchamiamy Innovate Poland: unikalny mechanizm, w którym środki rozwojowe mobilizują kapitał komercyjny, by zwiększyć inwestycje w innowacyjność i przyspieszyć wzrost liczby polskich firm technologicznych, przy tym edukując rynek w tym obszarze. To rozwiązanie rynkowe – liczymy na atrakcyjne, mierzalne stopy zwrotu przy jednoczesnym silnym efekcie rozwojowym. Jako PFR mamy zasoby, doświadczenie i know-how, by skutecznie zarządzać tym programem wraz z partnerami – i zapraszamy kolejnych inwestorów do współpracy - powiedział Piotr Matczuk, prezes PFR. 

Jak działa Innovate Poland? 

Operatorem programu są PFR Ventures oraz Europejski Fundusz Inwestycyjny, które będą odpowiadać za proces inwestycyjny w fundusze private equity i venture capital. Fundusze te, działając na zasadach rynkowych i z wykorzystaniem dodatkowo zmobilizowanego kapitału komercyjnego, będą inwestować środki w rozwój innowacyjnych spółek o wysokim potencjale wzrostu. Program ogranicza także ryzyko inwestorów, zapewniając dywersyfikację na poziomie Funduszu Funduszy, zarządzanych odpowiednio przez PFR Ventures oraz EFI. 

Taki model ma zapewnić efektywność, transparentność i zgodność z logiką rynku. Środki mają charakter zwrotny – inwestycje są projektowane tak, aby przynosiły zysk, po czym kapitał wraca do inwestorów. Istotnym elementem programu będzie Akredytacja Innovate PL FoF , wprowadzająca nowy standard jakości na rynku inwestycyjnym. Dla funduszy oznacza to większą wiarygodność i łatwiejszy dostęp do kapitału, dla inwestorów – gwarancję profesjonalizmu, a dla rynku – większą spójność i przejrzystość działania. 

Nowy ekosystem współpracy i edukacji inwestorów

Innovate Poland nie ogranicza się do dostarczania kapitału. Celem programu jest również budowa nowego ekosystemu współpracy między sektorem publicznym i prywatnym oraz transfer wiedzy do inwestorów. 

Dzięki wspólnym standardom, przejrzystym zasadom i rosnącej profesjonalizacji rynku, projekt ma wprowadzić do obiegu inwestycyjnego nowe grupy uczestników – zarówno instytucjonalnych, jak i prywatnych – którzy będą mogli finansować innowacje w sposób uporządkowany i bezpieczny. PZU jako pierwszy partner inicjujący program Innovate Poland, staje się pionierem tego modelu współpracy, otwierając drogę kolejnym inwestorom do aktywnego udziału w rozwoju nowego narzędzia polskiego rynku kapitałowego.

– PZU jako pierwszy i największy partner komercyjny w tym projekcie zainwestuje w fundusz funduszy Innovate PL przede wszystkim dlatego, że widzimy w tym dobry biznes – przy wszystkich pozostałych korzyściach, które projekt przyniesie polskim firmom, gospodarce i społeczeństwu. W ramach takiego dużego, zróżnicowanego portfela funduszy private equity, venture capital i private debt możemy osiągnąć bardzo atrakcyjną stopę zwrotu. Korzystamy z okazji, by poszerzyć nasz portfel inwestycyjny o polskie fundusze, wpisując się w ideę zwiększania udziału local content w krajowym obrocie gospodarczym. Jednocześnie realizujemy jeden z celów naszej strategii, w ramach której wspieramy innowacyjne rozwiązania, które następnie mogą zostać wykorzystane w działalności Grupy PZU - z korzyścią dla naszych klientów i samej organizacji – wskazał Bogdan Benczak, p.o. prezesa PZU.

Inspiracja z Francji – polska wersja “Planu Tibiego”

Inicjatywa Innovate Poland inspirowana jest francuskim “Planem Tibiego” , który przyczynił się do uruchomienia fali inwestycji instytucjonalnych w fundusze venture capital i growth equity. Plan zostały przygotowany w 2019 r. przez prof. Philippe’a Tibiego – ekonomistę, któremu rząd Francji powierzył zadanie opracowania rekomendacji dotyczących zwiększenia udziału kapitału instytucjonalnego w finansowaniu innowacyjnych spółek technologicznych. Polska wersja została dostosowana do lokalnych realiów i roli instytucji rozwojowych w krajowym systemie gospodarczym.

Podobnie jak we Francji, celem jest mobilizacja prywatnego oraz instytucjonalnego kapitału i stworzenie trwałego mechanizmu finansowania innowacji. W ten sposób Polska ma szansę zbudować silny, samowystarczalny rynek inwestycyjny, zdolny finansować rozwój firm z własnych zasobów. 

Długofalowy impuls dla gospodarki 

Nowa inicjatywa to nie tylko program inwestycyjny, ale długofalowy projekt rozwoju gospodarki. Efektem ma być powstanie silniejszego rynku kapitałowego, większa liczba polskich spółek o globalnym zasięgu, a także nowe miejsca pracy i wzrost innowacyjności gospodarki. Program ma też zatrzymać w kraju kapitał intelektualny i finansowy – tak, aby zyski z rozwoju technologicznego pozostawały w Polsce.