Mocne cięcie ratingu Polski. Gospodarka na skraju recesji

Osłabiona przez liczne czynniki niepewności (brexit, napięcia handlowe, terminy wyborcze) globalna gospodarka stoi teraz przed nowym wyzwaniem: pandemią Covid-19. Z jednej strony jesteśmy świadkami ogromnych kosztów społecznych, z drugiej powoduje ona straty w przedsiębiorstwach na całym świecie, przerywając łańcuchy dostaw i operacje biznesowe, oddziałując na zaufanie gospodarstw domowych i rynku, oraz poważnie ograniczając handel międzynarodowy.

Zdaniem ekspertów Euler Hermes światowy wzrost gospodarczy w 2020 r. odnotuje silne spowolnienie, osiągając tylko +0.5 proc. (+2.5 proc. w 2019 r.). Jednocześnie handel międzynarodowy w tym roku skurczy się do poziomu -4.5 proc. W rezultacie znacząco wzrośnie ryzyko braku spłaty należności, wobec czego Euler Hermes przewiduje zwiększenie liczby upadłości o +14 proc. w 2020 r. W tym osłabionym, międzynarodowym otoczeniu poważnie ucierpi wiele krajów i sektorów.

Raz na kwartał, Euler Hermes publikuje swoje ratingi ryzyka krajów i sektorów w celu pomiaru rozwoju ryzyka braku płatności należności handlowych. Monitorujemy i oceniamy kwartalnie łącznie 242 kraje i 18 sektorów poprzez stałe śledzenie czterdziestu krótko- i długoterminowych wskaźników gospodarczych i finansowych. Opóźnienia w płatnościach w Argentynie i Libanie w ostatnich kilku miesiącach potwierdzają konieczność modelu ryzyka kraju w celu pomiaru podatności, które kryzys, taki jak epidemia Covid-19, może wyeksponować.

W pierwszym kwartale 2020 r. Euler Hermes obniżył ocenę 18 krajów: Ekwadoru, Tajlandii, Indonezji, Indii, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Kuwejtu, Maroka, Kenii, Ghany, Mauritiusu, Republiki Czeskiej, Polski, Rumunii, Irlandii, Słowacji i Litwy. Lista ta obejmuje zarówno gospodarki rozwinięte, jak i gospodarki rozwijające się. Na przykład, Brazylia płaci bardzo wysoką cenę w tym globalnym kryzysie gospodarczym i zdrowotnym, mimo początkowych nadziei, że dynamiczne reformy przyspieszą wzrost. Podobnie Japonia, która była w trudnej sytuacji już na początku 2020 r. po kilku wstrząsach zeszłej jesieni, teraz dostrzega, że jej słabości zaostrzyły się wraz pandemią Covid-19. Na liście są również Indie, kraj który mierzył się już z licznymi strukturalnymi i cyklicznymi wyzwaniami, a które teraz są wzmacniane przez bieżącą sytuację.

- Widoczne i możliwe konsekwencje pandemii Covid-19 są zintegrowane w naszej analizie ryzyka kraju. Nadal zwracamy uwagę na sytuację innych rozwiniętych krajów, zwłaszcza Francji, Niemiec, Hiszpanii i Stanów Zjednoczonych. Te kraje posiadają niezbędne środki do ochrony swoich przedsiębiorstw, ale ich sytuacja może szybko stać bardziej skomplikowana, jeżeli ich działania izolacyjne i zamrożenie ich gospodarek potrwają dłużej - ostrzega Ludovic Subran, Główny Ekonomista Euler Hermes i Allianz.

Rating krótkoterminowy Polski został zmieniony

Wzrost gospodarczy w Polsce spowolnił już w ciągu 2019 roku, do +3,2 proc. w IV kwartale z +4,8 proc. w I kwartale. Znacznie wyhamowała aktywność inwestycyjna i wzrost popytu zewnętrznego. A w 2020 r. kryzys Covid-19 uderzył i uderzy w cykl koniunkturalny w Polsce różnymi kanałami, w szczególności poprzez zakłócenie łańcuchów dostaw, spadek eksportu i wprowadzone środki ograniczające (m.in. zamknięcie dużej części handlu, usług, utrudnienie transportu etc.). Ekonomiści Euler Hermes spodziewają się słabego pierwszego kwartału i znacznego spadku w drugim kwartale, a następnie umiarkowanego ożywienia w drugim półroczu. Prognozuje się, że wzrost PKB Polski w całym roku 2020 wyniesie w najlepszym razie +1,0 proc.(po korekcie w dół z +3,1 proc. w grudniu 2019 r.). Ogłoszono uruchomienie bardzo dużych bodźców fiskalnych (równowartość 9 proc. PKB), ale jeśli zostaną w pełni wdrożone, znacznie zwiększą deficyt budżetowy i dług publiczny. Dostępność zewnętrznego finansowania dla rządu i przedsiębiorstw może być w związku z tym trudna i/lub kosztowna. Euler Hermes spodziewa się, że w 2020 r. liczba bankructw przedsiębiorstw wzrośnie. W związku z tym rating krótkoterminowy Polski został zmieniony na średni (2) z niskiego (1). Średnioterminowa ocena ryzyka Polski pozostanie na poziomie BB.

Rekordowa liczba zmian ratingach sektorów od uruchomienia metodologii

Euler Hermes obniżył ratingi ryzyka 126 sektorów na całym świecie. To nowy historyczny poziom, nigdy wcześniej nienotowany. Poprzedni rekord pochodził z I kw. 2016 r., kiedy zostały obniżone ratingi ryzyka łącznie 70 sektorów. Ważne jest, aby podkreślić, że w 60 proc. przypadków zmiany te prowadziły do obniżenia ratingu sektora z poziomu „ryzyka umiarkowanego” do poziomu „ryzyka wysokiego”. Te dwie oceny potwierdzają, że światowa gospodarka i przedsiębiorstwa przechodzą przez bezprecedensowy, wyjątkowo skomplikowany i niepewny czas.

Najbardziej dotknięty został sektor motoryzacyjny. Euler Hermes obniżył jego ocenę w 26 krajach. Po nim następuje sektor transportowy (ocena obniżona w 21 krajach), elektroniczny (14) i detaliczny (12). Farmaceutyki oraz oprogramowanie i technologia informacyjna to dwa najbardziej odporne sektory. Z perspektywy regionalnej największa liczba przypadków obniżenia ratingu sektorów dotyczy Europy Zachodniej (52 przypadki), następnie regionu Azji i Pacyfiku (29) oraz Europy Środkowej i Wschodniej (24).