Cechy charakteru i osobowości u pracowników. Pozytywne i negatywne [Lista]

Znajomość własnych cech charakteru i osobowości może być przydatna w karierze, relacjach z innymi oraz w samorozwoju. Ludzka psychika jest jednak pełna zawiłości, dlatego warto zgłębić teorię i zrozumieć podstawowe pojęcia. 

Czym różni się osobowość od charakteru?

Pojęcia cech charakteru i samego charakteru są używane głównie potocznie — w psychologii częściej mówimy o osobowości czy temperamencie. Badaniem tych zjawisk zajmuje się psychologia różnic indywidualnych. O jednostkowych różnicach w obrębie gatunków, w tym człowieka, jako pierwszy mówił Karol Darwin, twórca teorii ewolucji, natomiast pionierem psychologii różnic indywidualnych był Francis Galton.

W psychologii używa się pojęcia cechy jako stałej (i dziedzicznej) predyspozycji do określonych zachowań, która odróżnia nas od innych i jest podstawą do opisu osobowości. Dlatego w codziennym życiu mówimy o cechach charakteru.

Sprawdź: Dopłata do zboża

Różnice między charakterem a osobowością są subtelne, a oba terminy często stosowane zamiennie. Aby lepiej zrozumieć cechy charakteru i osobowości, warto przyjrzeć się tym pojęciom. Osobowość to zbiór cech, które warunkują tożsamość i spójność zachowań danej osoby. Na jej kształtowanie wpływają geny oraz środowisko. Cechy osobowości są stałe i niezmienne. Charakter jest bardziej elastyczny i zależny od sytuacji, w jakiej znajduje się dana osoba. Często wiąże się z wartościami moralnymi czy przekonaniami. Możemy pracować nad jego cechami i dążyć do ich rozwoju. W psychologii charakter jest częścią osobowości.

Nie ma jednej słusznej wykładni opisującej osobowość i charakter. Najczęściej stosowane modele to leksykalny, opisany przez Raymonda Cattella, i psychometryczny (Wielka Piątka) Paula Costy i Roberta McCrae. Model Wielkiej Piątki pomaga wyodrębnić cechy osobowości i zrozumieć różnicę między nimi a cechami charakteru.

Czym są cechy charakteru?

Wielu badaczy podważa koncepcję stałych cech charakteru, wskazując, że różne osoby zachowują się odmiennie w zależności od sytuacji. Przykładem są eksperymenty Milgrama i więzienny eksperyment Stanfordzki.

Trudno zatem jednoznacznie sklasyfikować cechy charakteru jako pozytywne czy negatywne, ponieważ w różnych sytuacjach mogą okazać się korzystne lub problematyczne. Ocena cech może zależeć od kontekstu, np. to, co u mężczyzn uznawane jest za asertywność, u kobiet może być postrzegane jako kłótliwość.

Przejdźmy do praktyki: oto lista negatywnych i pozytywnych cech charakteru.

Dobre (pozytywne) cechy charakteru — lista

• Altruizm
• Ambicja
• Asertywność
• Ciekawość
• Cierpliwość
• Dobroduszność
• Gościnność
• Grzeczność
• Kreatywność
• Lojalność
• Odpowiedzialność
• Odwaga
• Optymizm
• Przezorność
• Punktualność
• Roztropność
• Skromność
• Szczerość
• Uczciwość
• Uprzejmość
• Wielkoduszność
• Wyrozumiałość
• Wytrwałość
• Zaangażowanie

Złe (negatywne) cechy charakteru — lista

• Arogancja
• Bezczelność
• Chciwość
• Chytrość
• Cynizm
• Egoizm
• Fanatyzm
• Lekkomyślność
• Naiwność
• Niecierpliwość
• Nieuczciwość
• Niewierność
• Pesymizm
• Próżność
• Skąpstwo
• Tupet

Czym są cechy osobowości?

Osobowość, związana z genami, jest zasadniczo niezmienna. Dlatego możliwe jest opracowanie modeli osobowości i wskazanie stałych czynników, które można znaleźć u każdego z nas.

Czytaj też: Nowy wiek emerytalny kobiet

Cechy osobowości to stałe, charakterystyczne składowe osobowości, nadające spójność zachowaniom.

Cechy charakteru i cechy osobowości w życiu zawodowym

Czy cechy charakteru i osobowości wpływają na życie zawodowe? Intuicja mówi, że tak, i badania to potwierdzają. Cechy osobowości są skorelowane z powodzeniem zawodowym, choć są niezmienne.

Nad cechami charakteru możemy pracować podobnie jak nad umiejętnościami miękkimi i twardymi. Pracodawcy często cenią konkretne cechy charakteru u kandydatów. Cechy charakteru warto umieścić w sekcji umiejętności w CV, najlepiej na górze dokumentu, aby były od razu widoczne.