Firma bez sternika

Z tekstu dowiesz się m.in.:

- Jak działają firmy DAO
- Jakie biznesy mogą stać się DAO
- Czym jest blockchain

Całą rozmowę znajdziesz w miesięczniku My Company Polska lub po zalogowaniu z aktywnym dostępem do wszystkich treści na portalu mycompanypolska.pl

Wyobraź sobie autonomiczną, elektryczną taksówkę, która jeździ po mieście, przewożąc pasażerów. Kiedy jego bateria będzie na wyczerpaniu, auto samo udaje się do stacji ładowania i za zarobione pieniądze (głównie kryptowalutę) wykupi ładowanie. I teraz wyobraź sobie, że takich samodzielnych, niepotrzebujących niczyjej pomocy taksówek, jeździ po mieście kilkaset. Na tym właśnie polega idea DAO, czyli zdecentralizowanej organizacji autonomicznej. Każda z taksówek działa niezależnie, jednak wszystkie przyczyniają się do stworzenia systemu skupionego na jednym celu.

Autonomiczna taksówka jest tylko eksperymentem myślowym mającym zilustrować działanie systemu. Wymyślił go Mike Herm, współtwórca bitcoina. Okazuje się, że w ten sposób może funkcjonować wiele gałęzi biznesu, ba prawie każde dowolne przedsiębiorstwo. Być może koncepcja DAO zastąpi kiedyś struktury pionowe, czyli firmowy zarząd i funkcję prezesa. 

DAO, czyli firma bez zarządu

We wrześniu 2021 r. fundusze venture capital Andreessen Horowitz, Pace Capital, Kindred Ventures i Spark Capital zainwestowały łącznie 10 mln dol. w projekt Friends With Benefits. To klub biznesowy, który w praktyce sprowadza się do czatu grupowego w aplikacji Discord, w którym znajdziemy ponad 1500 entuzjastów kryptowalut, artystów, kolekcjonerów NFT i fanów nowoczesnych technologii. Suma 10 mln dol. dla kilku funduszy VC to raczej niewielkie pieniądze, ale z drugiej strony, jak często można powiedzieć, że czat grupowy – de facto społeczność obcych sobie ludzi bez jednego, konkretnego produktu – zebrał miliony dolarów? 

Oczywiście Friends With Benefits składa się również z osób, które są znane w branży i uważane za utalentowanych ekspertów. Przykładem może być Trevor McFedries, współzałożyciel grupy, który jest byłym DJ-em, ale też twórcą popularnej influencerki Lil Miqueli, która miała być 19-letnią brazylijską modelką, a okazała się postacią wyrenderowaną w komputerze. Co ciekawe, Miquela pozyskała ponad 3  mln fanów i kontrakty reklamowe. 

Friends With Benefits skupia więc w jednym miejscu interesujące postaci, a także jest czymś więcej niż czatem grupowym. To organizacja typu DAO. Nie ma zarządu, jest zdecentralizowana (ludzie z różnych krajów są członkami czatu), a także wykorzystuje głosowanie przy tworzonych projektach i zmianach. To zarazem świetny przykład startupu w erze Web 3.0 promowanej jako przyszłość internetu i tworzonej przez doświadczonych inwestorów, artystów i programistów. Jeśli przykładowo Facebook powstałby zgodnie z ideą Web 3.0, nie byłby kontrolowany przez założyciela i korporację, ale przez użytkowników i inwestorów, którzy głosowaliby nad konkretnymi decyzjami, a poszczególne zmiany byłyby zakodowane na łańcuchu blockchain, co oznacza, że widoczne dla wszystkich i bez możliwości ich modyfikacji. Kiedy jakaś informacja zostaje zakodowana w łańcuchu bloków, zostaje w nim niejako „wybita” na stałe i nie można jej cofnąć. Co najwyżej można ją nadpisać czymś nowym, co przeszło kolejne głosowanie.

Zgodnie z ideą DAO członkowie społeczności mogą opuścić organizację i w każdej chwili sprzedać swoje tokeny, które zapewniają prawo do głosu. Wówczas zgarniają zyski (jeśli sprzedadzą je drożej, niż kupili) i tracą prawo do głosowania. 

Tokeny jak akcje

DAO obecnie przypominają przede wszystkim mieszankę bardziej...